سیستم تعلیق خودرو یکی از مهم ترین مواردی است که در هنگام بررسی مشخصات فنی خودروها مورد بررسی قرار می گیرد. در اکثر مواقع یکی از دلایل پرفروش بودن یا کم فروش بودن خودروها نحوه کارکرد سیستم تعلیق آنهاست. اما سیستم تعلیق خودرو چیست و چه وظایفی دارد؟ برای بررسی بیشتر با فروشگاه لوازم یدکی هیوندای و کیا استارپارتس همراه باشید.
سیستم تعلیق خودرو چیست؟
سیستم تعلیق خودرو به انگلیسی SUSPENSION یا همان فنربندی خودرو، قسمتی از خودرو است که از انتقال ارتعاشات و تکان های ناشی از حرکت خودرو بر روی اتاق، شاسی و سایر متعلقات جلوگیری می کند.
بیشتر بخوانید: محبوب ترین آپشن های ماشین
وظیفه سیستم تعلیق چیست؟
سیستم تعلیق خودرو شامل قطعات اصلی فنرها، کمک فنرها، ستون های نگهدارنده و چرخ ها است و این سیستم باعث اتصال چرخ ها و محورهای جلو و عقب را با شاسی می شود.
در واقع این سیستم دو وظیفه اصلی دارد که عبارتند از:
- ممانعت از انتقال تکان ها، ارتشاعات و نوسان های ناشی از حرکت در سطوح مختلف مانند اتاق، شاسی و …؛
- بهبود عملکرد چرخ ها و ایجاد اصطکاک مناسب لاستیک ها با سطح جاده و در نهایت کنترل راحت تر ماشین؛
شایان ذکر است که این دو وظیفه از جمله مهم ترین وظایف سیستم تعلیق خودرو است که از زمانی که خودروهای بنزینی ساخته شده اند تا به امروز این وظیفه برای این سیستم در نظر گرفته شده است. اما به مرور زمان با روی کار آمدن خودروهای پیشرفته تر وظایف این سیستم بیشتر و پیچیده تر شد. به عنوان مثال این سیستم علاوه بر اینکه باعث تامین آرامش و راحتی راننده و سرنشینان خودرو می شود بلکه می تواند باعث بالا رفتن عمر قطعات نیز شود.
اجزاء سیستم تعلیق خودرو چیست؟
امروزه با پیشرفت صنعت خودروسازی، انواع سیستم تعلیق بسیار متنوع و مختلف شده است که اجزاء بسیار زیادی دارد. هر کدام از اجزای سیستم تعلیق وظیفه خاصی دارند که در صورت خرابی یا نبود هر کدام از آنها، عملکرد کل سیستم مختل می شود که باعث ایجاد اختلال در فرمان پذیری خودرو و در نهایت کاهش ایمنی خودرو می شود.
اجزایی مثل بازوی آزاد، بازوی پیتمن، بازوی خمیده، بازوی فرمان اکسل، بازوی دنباله دار، میله پنهارد، میله الصاقی، بازوی کنترل و شاه پین. این اجزا با توجه به نوع خودرو در سیستم های تعلیق مختلف کم و زیاد می شوند. اما به طور کلی اصلی ترین اجزاء سیستم تعلیق خودرو عبارتند از:
- رینگ و لاستیک
- استارت
- فنرها
- میل تعادل یا میل موجگیر
- سیبک
- دمپر یا کمک فنر
- طبق
- میل رابط
- بوش
انواع سیستم تعلیق
سیستم تعلیق در بخش جلویی و عقب خودرو تعبیه می شود؛ به همین دلیل وقتی صحبت از ویژگی های فنی خودرو و نوع سیستم تعلیق خودرو صحبت می شود، منظور سیستم های تعلیق عقب و جلوی خودرو به صورت جداگانه است.
انواع سیستم تعلیق خودرو به دو دسته تقسیم می شود که هر کدام از این دسته ها نیز انواع متفاوتی دارند. دو دسته کلی سیستم تعلیق شامل سیستم تعلیق مستقل و وابسته است.
در سیستم های تعلیق وابسته یا یکپارچه، چرخ های متصل به یک محور به هم وابسته هستند و با حرکت هر کدام، دیگری نیز حرکت می کند.
اما در حالی که در سیستم های تعلیق مستقل، چرخ های متصل به یک محور مستقل از یکدیگر هستند.
در دسته بندی دیگری انواع سیستم تعلیق خودرو را به دو دسته سیستم های محرک و غیر محرک تقسیم بندی می کنند.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین خودروها در جهان
سیستم های تعلیق مستقل
سیستم تعلیق مک فرسون
سیستم تعلیق مک فرسون توسط مهندسی به نام مک فرسون ابداع شده است، که در اکثر خودروها به خصوص ماشین های اروپایی از این سیستم تعلیق استفاده می شود. همچنین سیستم تعلیق مک فرسون تنها در خودروهای دیفرانسیل جلو استفاده می شود.
میله موج گیر در این نوع سیستم تعلیق ماشین استفاده می شود و قسمت اصلی آن نیز استارت است. سیستم تعلیق مک فرسون به دلیل حذف طبق ها و اتصال سیستم تعلیق به شاسی توسط استارت، برای ماشین هایی که فضای کافی برای جزئیات سیستم تعلیق ندارند، گزینه بسیار مناسبی است.
این سیستم باعث حرکت نرم و روان خودرو می شود و از مزایای آن می توان به سبک و ارزان بودنش اشاره کرد. شایان ذکر است که از سیستم تعلیق خودرو مک فرسون می توان در محور جلو و عقب یک خودرو به صورت همزمان استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: چگونگی تشخیص لوازم یدکی تقلبی از اصلی
دوجناغی (جناغی دوبل)
سیستم تعلیق خودرو دو جناغی متشکل از دو طبق جناقی A شکل است که به صورت موازی و با فاصله عمودی قرار می گیرند. طبق ها در قسمت بالایی و پایینی مرکز چرخ ها تعبیه شده اند که در میان خود یک فنر لول به همراه کمک فنر جای داده اند.
تا چندین سال گذشته طبق های جناغی به صورت هم اندازه طراحی می شدند اما امروزه طبق بالایی کمی کوچکتر طراحی می شود که این موضوع باعث ایمنی حرکت خودرو در پیچ ها می شود. این نوع سیستم تعلیق معمولا در محور جلوی بسیاری از ماشین های اسپرت و مسابقه ای استفاده می شود.
محور نگهدارنده
به سیستم تعلیق محور نگهدارنده اهرم دو شاخه ای هم گفته می شود؛ زیرا از دو اهرم طولی تشکیل شده است. یک سر این اهرم ها به مرکز چرخ و سر دیگر به شاسی متصل می شود.
در این سیستم از فنر لول استفاده شده است که دو نوع شاخه ساده و دو شاخه خم شونده دارد. در دو شاخه ساده، چرخ ها تنها حرکت مستقیم و عمودی دارند و در پیچ ها چرخش ندارند. بنابراین کنترل خودرو در مسیرهای پرپیچ تقریبا غیر ممکن می شود و ایمنی خودرو کاهش پیدا می کند.
از این سیستم در فولکس واگن بیتل استفاده می شود اما اکنون به طور کامل منسوخ شده است. در نوع دو شاخه خم شونده، چرخ ها به غیر از حرکت عمودی، چرخش 90 درجه هم دارند. بنابراین با استفاده از این سیستم ایمنی خودرو کمی افزایش پیدا می کند؛ اما به طور کلی استفاده از این سیستم هم چندان مرسوم نمی باشد.
بیشتر بخوانید: ماشین های بین 700 میلیون تا 1 میلیارد
طبق دار عرضی
سیستم تعلیق خودرو طبق دار عرضی مثل سیستم دو جناقی متشکل از دو طبق A شکل است اما فنر لول جای خود را در آن به فنر برگی داده است. فنر برگی در بین طبق های پایینی و روی محور عرضی در بین چرخ ها قرار گرفته می شود. از این سیستم در خودروهای معدودی مثل شورلت کوروت استفاده می شود.
سیستم های تعلیق وابسته
اکسل (محور) صلب
در این نوع سیستم تعلیق ماشین، چرخ های روی یک محور توسط یک میله افقی به یکدیگر اتصال پیدا می کنند و فنرها که می تواند از نوع فنر لول یا فنر تخت باشد به صورت مستقیم به شاسی متصل می شوند، روی این میله سوار می شوند.
محور (اکسل) تیر شکل
سیستم محور تیر شکل، شکل بروزرسانی شده اکسل صلب است. در این سیستم دو میله از وسط محور بین چرخ ها به شکل مورب به چرخ ها متصل می شوند تا کنترل حرکات جانبی خودرو را تا حد ممکن بالا ببرند.
چهار میل
این سیستم به دو دسته مثلثی و قطری تقسیم می شود. این سیستم شامل 4 میله است که به شاسی و بدنه در زوایای مختلف متصل می شود. وظیفه این میله کنترل مرکزیت محورها و توزیع وزن است.
ددیون
سیستم تعلیق خودرو ددیون ترکیب محور صلب و محور نگهدارنده است که به دلیل پیچیدگی های زیاد و همچنین عملکرد ضعیف منسوخ شده است.
سیستم های تعلیق خودروهای نوین
سیستم های تعلیقی که پیشتر معرفی کردیم، امروزه به ندرت استفاده می شوند و حتی برخی از آنها به طور کامل از رده خارج شدند. البته سیستم تعلیق مک فرسون و دوجناغی همچنان نیز کاربرد دارند. از جمله معروف ترین سیستم های تعلیق نوین که در خودروهای مدرن استفاده می شوند، عبارتند از:
چند اتصاله
به سیستم تعلیق مستقلی که بیش از دو طبق داشته باشد، چند اتصاله گفته می شود. مرسدس بنز مبتکر سیستم تعلیق چند اتصاله است. این سیستم تا به امروز به عنوان بهترین سیستم تعلیق خودرو جهان شناخته می شود که مشتق از سیستم دوجناغی می باشد. اما جناغ ها در این سیستم به یکدیگر متصل نمی باشند و به صورت مستقل از هم تنظیمات سیستم تعلیق را بر عهده دارند. از نوع سیستم تعلیق بیشتر در خودروهای فرمول یک استفاده می شود.
سیستم هیدرولیکی (هیدروپنوماتیک)
از سیستم هیدرولیکی برای اولین بار در سیتروئن استفاده شد اما در حال حاضر در اکثر ماشین های سنگین و نظامی از این نوع سیستم تعلیق خودرو استفاده می شود.
این سیستم مجهز به یک پردازنده مرکزی است که از سیلندری حاوی روغن تشکیل شده است.
سیستم تعلیق بادی
سیستم تعلیق بادی کاملا شبیه سیستم هیدرولیکی است با این تفاوت که گاز جایگزین روغن در سیلندرها می شود.
سیستم الکترو مغناطیسی
در این نوع سیستم تعلیق ماشین، سیلندرها از روغنی که تکه های ریز آهن دارد پر می شود و درون پیستون هم یک هسته متشکل از مواد حساس به مغناطیس قرار گرفته است. از این سیستم بیشتر در خودروهای اسپرت استفاده می شود و مزیت آن می تواند پاسخ سریع به ارتعاشات خودرو باشد.
استهلاک و نگهداری از سیستم تعلیق
سیستم تعلیق خودروی شما، همچون ستون فقرات آن عمل می کند. این سیستم نه تنها راحتی رانندگی را افزایش می دهد، بلکه ایمنی شما و سرنشینان را نیز تضمین می کند. با این حال، مانند هر قطعه ی دیگری، سیستم تعلیق نیز به مرور زمان دچار استهلاک می شود. عوامل موثر بر استهلاک سیستم تعلیق عبارتند از:
- کیفیت جاده ها: رانندگی در جاده های ناهموار و پر از دست انداز، فشار زیادی به سیستم تعلیق وارد می کند.
- سبک رانندگی: رانندگی تند و شتاب گیری و ترمزگیری های ناگهانی، باعث افزایش استهلاک قطعات سیستم تعلیق می شود.
- بار اضافی: حمل بار بیش از حد مجاز، فشار مضاعفی به سیستم تعلیق وارد کرده و عمر مفید آن را کاهش می دهد.
- کیفیت قطعات: استفاده از قطعات یدکی بی کیفیت، باعث کاهش عمر مفید سیستم تعلیق می شود.
- عدم تعویض به موقع قطعات مصرفی: عدم تعویض به موقع قطعات مصرفی مانند بوش ها و سیبک ها، باعث افزایش استهلاک سایر قطعات سیستم تعلیق می شود.
راهکارهایی برای افزایش عمر مفید سیستم تعلیق
در بخش قبلی، به برخی از راهکارهای اساسی برای افزایش عمر مفید سیستم تعلیق خودرو پرداختیم. در این بخش، به بررسی دقیق تر و تخصصی تر این موضوع خواهیم پرداخت.
- تراز بودن چرخ ها: اطمینان حاصل کنید که چرخ های خودرو به درستی تراز شده اند. تراز نبودن چرخ ها باعث افزایش فشار بر روی سیستم تعلیق شده و به مرور زمان آن را خراب می کند.
- بالانس کردن چرخ ها: بالانس نبودن چرخ ها باعث لرزش خودرو و افزایش فشار بر روی اجزای سیستم تعلیق می شود. بنابراین، به طور منظم چرخ های خودرو را بالانس کنید.
- استفاده از لاستیک های مناسب: انتخاب لاستیک مناسب با خودرو و شرایط آب و هوایی، تاثیر بسزایی در کاهش فشار بر روی سیستم تعلیق دارد.
- کاهش سرعت در دست اندازها: هنگام عبور از دست اندازها، سرعت خودرو را کاهش دهید تا ضربه کمتری به سیستم تعلیق وارد شود.
- اجتناب از حرکت روی سطوح ناهموار با سرعت بالا: حرکت با سرعت بالا روی سطوح ناهموار، باعث ایجاد فشار بسیار زیاد بر روی سیستم تعلیق می شود.
- استفاده از روان کننده ها: استفاده از روان کننده های مناسب در قسمت های متحرک سیستم تعلیق، باعث کاهش اصطکاک و افزایش عمر مفید قطعات می شود.
- بررسی منظم سیستم ترمز: مشکلات سیستم ترمز می تواند به طور غیرمستقیم بر سیستم تعلیق تاثیر گذاشته و باعث افزایش استهلاک آن شود.
- حفاظت از سیستم تعلیق در برابر خوردگی: استفاده از مواد ضدزنگ و پوشش های محافظ، باعث افزایش مقاومت سیستم تعلیق در برابر خوردگی می شود.
- استفاده از کمک فنرهای با کیفیت: کمک فنرهای با کیفیت، علاوه بر افزایش راحتی رانندگی، باعث کاهش فشار بر روی سایر اجزای سیستم تعلیق می شوند.
- توجه به علائم هشداردهنده: به علائمی مانند صدای غیرعادی از زیر خودرو، لرزش فرمان، کشیده شدن خودرو به یک سمت و کاهش نرمی حرکت خودرو دقت کنید و در صورت مشاهده هرگونه تغییر، به یک مکانیک متخصص مراجعه کنید.
خرید لوازم یدکی از فروشگاه های معتبر
در ادامه ی مباحث قبلی در مورد سیستم تعلیق خودرو، می خواهیم به یکی از مهم ترین اجزای این سیستم یعنی فنربندی و همچنین یکی از فروشگاه های آنلاین قطعات خودرو یعنی استارپارتس بپردازیم.
فنربندی به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم تعلیق، نقش بسیار مهمی در راحتی و ایمنی رانندگی ایفا می کند. فنرها با جذب ضربات ناشی از ناهمواری های جاده، از انتقال مستقیم این ضربات به بدنه خودرو جلوگیری کرده و باعث نرمی و راحتی رانندگی می شوند. همچنین، فنرها به حفظ تماس چرخ ها با زمین کمک کرده و در نتیجه، کنترل خودرو را بهبود می بخشند.
استارپارتس یکی از فروشگاه های آنلاین معتبر در زمینه فروش قطعات یدکی خودرو است که طیف وسیعی از فنربندی های مختلف را برای انواع خودروهای داخلی و خارجی عرضه می کند. برخی از مزایای خرید فنربندی از استارپارتس عبارتند از:
- تنوع محصولات: استارپارتس با ارائه طیف گسترده ای از فنربندی های مختلف، امکان انتخاب مناسب ترین محصول را برای خودرو شما فراهم می کند.
- کیفیت محصولات: محصولات عرضه شده در استارپارتس از برندهای معتبر و با کیفیت هستند.
- قیمت مناسب: استارپارتس با ارائه قیمت های رقابتی، امکان خرید فنربندی با کیفیت را با قیمتی مناسب فراهم می کند.
- ضمانت اصالت کالا: تمامی محصولات عرضه شده در استارپارتس دارای ضمانت اصالت کالا هستند.
- امکان خرید آنلاین: امکان خرید آسان و سریع فنربندی مورد نیاز خود را به صورت آنلاین فراهم می کند.
- مشاوره تخصصی: کارشناسان استارپارتس آماده ارائه مشاوره تخصصی به شما برای انتخاب بهترین فنربندی برای خودروی شما هستند.